PARKİNSON HASTALIĞI
Nedir?
Parkinson hastalığı; titreme, tutukluk, yürüme, denge ve koordine zorluğu çekme gibi durumlara yol açan bir beyin rahatsızlığıdır. Parkinson hastalığının semptomları yavaş yavaş başlar ancak zamanla kötüleşir. İnsanlar hastalığın ilerleyişine göre yürümede ve konuşmada zorluk çekebilirler. Ayrıca uyku problemleri, depresyon, hafızanın zayıflaması, yorgunluk gibi bazı mental ve davranışsal değişiklikler de görülebilir.
Ne Zaman?
Kadınlarda da erkeklerde de görülen bir rahatsızlıktır. Ancak, hastalık erkekleri kadınlara göre yaklaşık %50 daha fazla etkilemektedir. Parkinson için en belirgin risk faktörü yaştır. Çoğu Parkinson hastasının ilk belirtilerinin 60 yaşlarında oluşmaya başlamasına rağmen yüzde 5 ila 10 arası bir grup hasta 50 yaşlarından önce de belirti gösterebilmektedir. Ancak bu çok nadir karşılaşılan bir durumdur.
Hastalığa Ne Yol Açar?
Parkinson, beynin hareketleri kontrol eden bölümündeki sinir hücrelerinin ya da nöronların yıpranması ya da ölmesiyle ortaya çıkar. Normalde, bu nöronlar dopamin olarak bilinen beyin kimyasal maddesini üretirler. Nöronlar öldüğünde ya da yıpranmaya başladığında daha az dopamin üretirler, bu da Parkinson un hareket problemlerine neden olur. Bilim insanları hala dopamin üreten hücrelerin neden olduğunu kesin olarak bilmemekte. Parkinsonlu insanlar aynı zamanda Noradrenalin üreten sinirleri de kaybeder. Otomatik sinir sistemi, kalp atışı ve kan basıncı gibi sistemleri kontrol eder. Noradrenalin kaybı hareketsizlik, yorgunluk, düzensiz kan basıncı, oturur ya da uzanır pozisyondan ayağa kalkıldığında kan basıncının ani düşmesi gibi durumların nedenidir. Bazı Parkinson vakaları kalıtsal olmasına rağmen az bir kısmı spesifik genetik mutasyonlardan oluşabilir. Çoğu bilim adamı şu anda hastalığın genetik faktörlerin kombinasyonundan ve toksinlere maruz kalmaktan oluştuğuna inanıyor.
Hastalığın Semptomları
Parkinson hastalığının 4 ana semptomu vardır;
- Elde, kolda, ayakta ya da kafada titreme
- Kol ve bacaklardaki hareketsizlik ya da uyuşukluk durumu
- Hareketlerdeki yavaşlama
- Bazen düşmelere neden olabilen denge ve koordinasyon bozukluğu
Diğer semptomlar arasında duygusal değişimler, depresyon, yutmakta, çiğnemede ve konuşmada zorluk çekme, uyku bozuklukları sayılabilir. Bu zorlu dönemde hastaların yardıma ihtiyaçları olacaktır. Siz de hem bu konuda daha çok bilinçlenmek hem de onlara profesyonel anlamda yardım sağlayabilmek adına iyi araştırmalar yapmalısınız. Her hastalıkta olduğu gibi bu hastalıkta da bilinçli yaklaşım ve güzel bir bakım, hastalığın daha yavaş seyrine neden olacak, hastaya da bakana da yardımcı olacaktır.