Bebek Bakıcısı

Bebek bakıcısı, bebeklerin (0-2 yaş) ve erken bebeklik döneminde (3-5 yaş) olan bebeklerin bakımı ve güvenliğinden sorumlu meslek grubuna dahil kişilerdir. Bebeklerin beslenmesinden, temizliğinden, uyku düzenleri gibi günlük temel ihtiyaçlarını karşılamaktadırlar.

Çalışan ebeveynler için bebek bakıcıları, ailenin gösterebileceği güvenli bakım ve ilgiyi bebek bakıcıları tarafından da aynı hassasiyet de gösterebileceğine inanmaları gerekir bu yüzden iyi bir bakıcı seçiminde, Kalite İnsan Kaynakları olarak referanslı, deneyimli bakıcıları 10 yılı aşkın süreyle ve İŞKUR güvencesiyle ebeveynler ile buluşturmaktayız.

Ebeveynlerin talepleri doğrultusunda, bebek bakımında temel ihtiyaçların yanı sıra bebeğin gelişimi için bebek bakıcılarından yabancı dil bilgisi, çocuk gelişimi mezunu, ailenin kültürüne yakın kültürde yetişmiş bakıcı arayışı olabilmektedir.

Ayrıca bebek bakıcılarından anlaşmaya bağlı olarak boş zamanlarında ev hizmeti talepleri de gelebilmektedir.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun tanımına göre ev hizmeti kavramı; “Ev içerisinde yaşayanlar tarafından yapılabilecek temizlik, ütü, yemek yapma, çocuk-yaşlı bakımı v.b” ev hizmeti sayılmaktadır.

Bebek bakıcıları yatılı, tam zamanlı ve gündüzlü olarak aileler tarafından tercih edilebilmektedir. Bu tercih sebepleri ebeveynlerin iş hayatında çalışma durumu, ekonomik durumu, ev hanımları bebek bakımında yardımcı arama durumu yada belirli zamanlarda kendilerine vakit ayırmak için yardımcı arama gibi sebepler olabilmektedir.

Bebekler Üzerine Araştırmalar

Yapılan araştırmalarda ve gözlemlerde bebekler toplumda hayata anlam katan canlılar olarak görülmekle birlikte aile kurup çocuk sahibi olmak Avrupa ülkelerinde ve Türkiye’de iyi bir davranış biçimi olarak algılanmaktadır. (Delpiano ve Simonsen, 2012;
Kohler vd., 2005; Twenge vd., 2003; Uğur, Z. B., 2018). Ebeveynlerden erkeklerin bebek bakıcılığında pozitif fayda görmekle beraber bu süreçte kadınların sorumluğu daha çok olduğundan dolayı olumsuz olarak etkilenmektedirler. (Ugur, Yıldız ve Yüksel Doğan, 2023).

Bir bebeğin, bebeklik döneminden 8 yaşına kadar geçen süre erken çocukluk dönemi olarak isimlendirilmiştir. Bu süreç üç kategoriye ayrılmıştır. Bunlar 0-2 yaş, 3-5 yaş, ve 6-8 yaştır.(UNESCO, 2021 aktaran Ugur, Yıldız ve Yüksel Doğan, 2023)

Geçmişten günümüze tarihsel olarak bebek bakımı ve çocuk büyütme görevi annelerin olmuştur. Bu süreçte bebek bakımı ve çocuk büyütme 7/24 hizmet vermeyi gerektiren, yoğun enerji, emek gerektiren bir iştir. Doğal olarakta anneleri yıpratıcı bir görevdir.

Asya toplumlarında bu görev geniş ailelerde bebek bakım görevin paylaşıldığı dikkat çekmektedir. (Yunus, 2005 aktaran Ugur, Yıldız ve Yüksel Doğan, 2023). Avrupa ülkelerinde 1980’li yıllardan itibaren erken yaş döneminde olan annelerin çalıştığı durumlarda bebek ve çocuk bakımında alternatif çözüm uygulamaları görülmektedir. Fransa, İsveç’de, Almanya ve İngiltere’de annelerin gelir kaybının karşılandığı karşımıza çıkmaktadır. (Joshi ve Davies, 1992).

Çocuk gelişimi açısından bakıldığında yeni doğan bebeğin ana ihtiyaçları ve gelişim gereksinimleri, erken dönem çocukluk dönemi bakımı ile ergenlik dönemi bakım ve gelişimsel sürecinde önemli farklılıklar bulunmaktadır. (Bee ve Boyd, 2009; Santrock, 2014).

Bebek bakımında bu farklılıklar aşağıdaki gibi sıralanabilir;

• Anne tarafından bakım,
• Anne ve baba tarafından eşit bakım,
• Akraba tarafından bakım (informal care),
• Komşu anne bakımı (childminder),
• Bebek bakıcısı tarafından bakım (nanny),
• Kreş bakımı (nursery).

Bebek ve çocuk bakımında anne baba bakımının pozitif etkileri yadsınamaz düzeyde olup, anne bakımının yanında bebek bakıcısı annenin yükünü azaltacağı için anneye potansiyel motivasyon sağlayacaktır. Özellikle çalışan annelerin gündüz yardımı ve eğitimli bir bebek bakıcısının çocuk gelişiminde pozitif etkileri söz konusu olacaktır.

Türkiye’de yapılan araştırma sonuçlarında çalışan annelerin aile içinde iş-aile arasında kaldığı, ev ve çocuk bakımında sorunlar yaşandığı gözlemlenmiş olup iş kariyerlerine veda etme oranı yüksektir.(Özdevecioğlu ve Doruk, 2009). Bu çatışmaların önüne bebek ve çocuk bakımı konusunda profesyonel yardım almak kesin çözüm olarak görülmektedir.

Bebek Bakıcısı Seçiminin Önemi

Bebek bakıcısı seçiminde bakıcının eğitimli, sertifikalı ve daha önceki ailelerden alınan gerçek referans mektupları önem arz etmektedir. Ayrıca bakıcıların bebek bakımında ilk yardım konusunda eğitim aldığına dair ilk yardım sertifikasına sahip olması gerekmektedir.

Bebek bakıcıları aile ile aynı evi paylaşacağından ailenin bir ferdi gibi ailenin kültürüne ve kurallarına uyumlu olması beklenir. Ayrıca bebek bakıcısı seçerken temel bebek bakıcısı görevlerinin yanı sıra ailenin ana dilinin yanında bebeğe yeni bir ana dil eğitimi için yabancı dil bilen bebek bakıcıda tercih edilebilir.

Yabancı dil bilen bakıcılar olduğu gibi direkt olarak da yabancı bakıcılarda tercih edilen bir durumdur. Yabancı bakıcılar farklı bir kültürde yetiştiği için bebeğinde çocukluk dönemine kadar o kültürde yetişmesi istenilebilmektedir.

Bebekler çocukluk dönemi ve yetişkinlik dönemine kadar farklı bakıcılar tarafından yetiştirilebilmektedir. Yabancı dil konusunda iki ana dilli olarak yetiştirilen çocuklar ilerleyen süreçte birden fazla dile maruz kaldığından yeni bir dil edinimi kolaylaştığı yapılan araştırmalarca kanıtlanmıştır.

Bebek bakıcıları genel olarak aşağıdaki konularda bilgisi olması şarttır. Bu bilgilerin dışında istenilen özellikler ailenin bütçesi ve tercihi konusunda çeşitlenmektedir.
Kalite İnsan Kaynakları olarak ailenin aradığı bakıcı konusunda rehberlik edip, ailenin gereksinim duyduğu güvenilir bakıcıyı sunmaktadır.

Temel olarak bebek bakıcısının aşağıdaki bilgilere sahip olması gerekmektedir;

Beslenme

Bebekler ilk iki yıla kadar anne sütüyle beslenmelidir. Bu süreçte annenin kullanacağı ilaçlar anne sütünden bebeklere geçeceği bebek bakıcısı tarafından sürekli hatırlatılmalıdır. Bebek bakıcıları bu konuda anneye hatırlatıcı olarak destek ve farkındalık oluşturmalıdırlar.

Anne sütüyle beslenen bebeklere su verilmemelidir. Bebeklerde su ishal yapmaktadır. Mamayla beslenen bebeklerde pamukçuk olmaması için bir iki damla kaynatılmış su verilebilir. Beslenmeden sonra bebeklerin ağız çevresi temiz tutulmalıdır.

Bebek Bakımı

Yeni doğmuş bebeklerin bakımı dikkat gerektiren yorucu bir süreçtir. Anne bebeğini sürekli emzirdiğinden yorgun düşebilir. Bebek bakıcısı bu süreçte hem anneye hem de bebeğe dikkatli özeni göstererek aileye destek olarak bebek bakıcısından yardım alabilir.

Bebek bakımında oda sıcaklığı 21-24 derece arasında tutulmalıdır. Bebekler yastıksız yatırılmalı, gergin çarşaf kullanılmalıdır.

Bebeğin beslenme dışında sevgiye, şefkate ihtiyacı vardır. Anne yeni doğumda yorgun ve psikoloji hassas olacaktır. Bu süreçte annenin bebek bakıcısı tarafından işleri kolaylaştırması beklenir.

Bebeklerde geceleri başlayan gaz sancısı aileyi endişelendirebilir. Aynı zamanda ailenin bu süreçte yatılı bebek bakıcısı tarafından destek alması ailenin işini kolaylaştıracaktır.
Bebeğin alt temizliği ilk aylarda daha çok gereksinim gerekmektedir. Bu süreçte bebeğin alt temizliği sürekli olarak su ile yıkanması gerekmektedir.

Bebeklerin Uyku Düzeni

Karnı tok bebeğin gaz sancısı yoksa ve alt temizliği yapılmışsa 16-20 saat uyku sürecini tamamlayabilir. Bebekler uyurken sırt üstü yatırılmalıdır. Bakıcı bu konularda bilgi sahibi olmalı ve bebek uykudayken gözlemlemelidir.

Göbek Bakımı

Göbek kordonu bezin içinde kalmamalıdır, göbek kolonya, pudra gibi maddelerle temizlenmemelidir, ayrıca göbek kordonu bezin içerisinde kaldığında yada kolonya gibi maddelere maruz kaldığında iltihaplanabilir, göbek kordonu iki yada üç hafta sonra kendiliğinden düşecektir.

Göbekde akıntı, iltihaplanma ve kızarıklık olduğunda acil olarak doktora götürülmelidir. Bu süreci bebek bakıcısı hem aileye danışmanlık yapmalı hem de bebeği sürekli gözlemde tutup farkında hareket etmelidir.

Bebeklerin Banyosu

Bebekler ortalama haftada iki üç kez yıkanabilir ve yıkanırken su sıcaklığı dirsek ile ölçülebilir. Bebekler yıkanırken hassas ve nazik olunmalı, kimyasal madde içeren yetişkin şampuanlardan uzak durulmalı.

Emzik-Biberon Kullanımı

Bebeklerde emzik kullanılması önerilmez, bebek bakıcıları bu konuda aileyi uyarmalıdır. Nedeni emzik kullanan bebeklerin süt emmeyi erken bırakmasıdır. Ayrıca emzik iyi yıkanmadığında sürekli bebeklerde ishale sebep olmasıdır.

Bir diğer sorun ise emzik kullanılan bebeklerin kalıcı olarak ağız ve diş sorunlarına neden olmasıdır. Emzik gibi biberonlarda aynı soruna neden olmaktadır. Meyve püresi, mama gibi gıdalar biberonla verilmemelidir.

Bebek bakıcısı bu konuları aileye hatırlatmalıdır.

Diş Çıkarma

Bebeklerde diş çıkarma süreci 5-7 ay arasında olmaktadır. Yeni doğmuş bebeğin dişi varsa sağlam olmadığı için çektirilmesi gerekmektedir. Yeni diş çıkarmaya başlayan bebeklerin dişleri tülbentle diş bakımı yapılması gerekmektedir.

2,5 yaşına gelen çocukların diş fırçalama alışkanlığı kazandırılması için bebek bakıcısı bu alışkanlığı kazandırması için oyun eşliğinde uygulama yaptırabilir.

Giysiler

Bebek giysileri pamuklu olmalı ve ortam sıcaklığına göre giydirilmelidir. Giydirilen giysiler bebeğin hareket etmesini engellemeyecek şekilde olmalıdır. Ne çok sık ne de az giydirmek olmalıdır. Bebek giysileri kolay yıkanabilir olmalıdır. Bebeğin bulunduğu ortam 21-25 derece aralığında olup bebekler güneşe çıkarılmalıdır. Güneşe çıkarıldığında başında şapka olmalıdır. Güneşin dik açıda olduğu saatlerde bebekler güneşlene çıkarılmamalıdır.

Bebek bakıcıları bu konuda hassas davranmalıdır.

Oyuncaklar

0-3 yaş arası bebeklere oynaması için oyuncak verilmemelidir. Küçük parçalar nefes borusuna kaçabilir. Bilezik, kolye gibi takılar bebekler için gereksiz ve tehlike arz etmektedir.

Aileler bu konuda hassas olması gerektiği gibi bebek bakıcıları da bu konuda önlem almalıdırlar.

Kazalar

Bebeklerin kaza geçirmesini önlemek için birtakım önlemler hem aile tarafından hem de bebek bakıcısı tarafından önlem alınması gereken konular içermektedir. Örneğin kafa travmaların önüne geçmek için bebekler kesinlikle yürütece bindirilmemelidir.
Bebeğin bulunduğu ortamlarda temizlik maddeleri, boya, makyaj malzemeleri gibi bebeğin zehirlenmesine neden olabileceğinden uzak tutulmalıdır.

Bebekler kardeşleriyle yada evcil hayvanlarıyla aynı ortamda yalnız bırakılmamalıdır. Sürekli anne yada bebek bakıcısı tarafından gözlem altında tutulmalıdır.
Bebekler 4 yaşına kadar kuruyemiş verilmemeli, meyveler çekirdeğinden ayıklanarak verilmelidir. Bu yaş döneminde nefes borusuna kaçma oranı en yüksek seyreden yaş oranı olarak karşımıza çıkmaktadır.

Ateş

Bebeklerin düzenli olarak ateşleri ateş ölçer ile kontrol edilmelidir. Genellikle ilk dört ayda bebeklerin ateşleri yükselmemektedir. İlk dört aydan sonra bebeklerin havale geçirme riski bulunmaktadır. Ateşli hastalıkların meydana gelmemesi ve bebeklerde kalıcı hasar bırakmaması için ateşlerin düzenli olarak kontrol edilmesi gerekmektedir. Bebek bakıcılarının bu yüzden bilinçli olması beklenmektedir.

Bebeklerin ateşleri koltuk altından ölçülmeli 37,5 derece ise üzeri soyulmalıdır. 37,5 dereceyi geçerse ılık duş aldırılmalı ve kurutulmalıdır. Yükselme devam ederse sağlık kuruluşuna götürülmelidir.

Aşılar

Aile doğum öncesinden itibaren aşılar hakkında bilgi edinmeli, aşı ile önleyebilecek hastalıklar konusunda bilgi edinilmelidir. Aşıların önemi hakkında aile bilinçli davranmalıdır. (Vatandaş, 2004).

Bebek Bakıcısı Arıyorum

Bebek bakıcısı arayan ebeveynlerin ihtiyaç duyduğunda başvurduğu yöntem olan bebek bakıcısı arıyorum cümlesi olup, bebek bakıcısı arayışına girmiş ebeveynler ya ilk kez bebek bakıcısı arıyordur yada mevcut bebek bakıcısından memnun olmayışlarından kaynaklanıyor olabilir.

Özellikle iş hayatında olan anneler bebek bakıcısına ihtiyaç duymaktadır.

Bebek bakıcısı annenin yükünü hafiflettiği gibi işteyken güvenilir bir bakıcıyla iş birliği yaptıklarında huzurlu bir şekilde gözü arkada kalmadan iş hayatına devam edebilirler.
Bebek bakıcıları bebeklerle etkileşimde olduğundan sevecen, sabırlı, deneyimli ve bilgili olmaları gerekmektedir. Aileler profesyonel bir bebek bakıcısıyla çalışırken bebeklerinin güvenli ve sağlıklı olduğundan emin olarak günlük hayatlarında daha huzurlu bir hayat yaşayabilirler.

Aradığınız Bebek Bakıcısı Kalite İnsan Kaynakları’nda!

Temel bu özelliklerinin yanında bebeklerinin gelişiminde bakıcının kültürü, psikoloji bilgisi, yabancı dil bilgisi gibi ek özelliklerde bebek bakıcısı arayışında olabilirler.
Kalite İnsan Kaynakları olarak ailelerin bebek bakıcısı aramasında filtre görevi görerek yüzlerce bebek bakıcısı arasında aileye en uygun bakıcı bulma yolunda hızla çözüm bulmaktadır.

Kaynakça

Akay, N., & Acar, B. Ş. (2021). Çocuk Bakıcısı ile Ailenin İlişkisi. Türk Psikoloji Yazıları, 24(47), 97-111.

dx.doi.org/10.31828/tpy1301996120210121m000034

İnan, H. Z., & Doğan-Temur, Ö. (2010). Babysitters in Early Childhood: A Research on Parents’ Experiences and Perspectives on Babysitters. Inonu University Journal of the Faculty of Education (INUJFE), 11(2).

Semerci, M., Tutal, K., Burak, A. C. A. R., & Yaman, Ö. M. (2020). Çocuk evlerinde çalışan çocuk bakım elemanlarının yaşadıkları sorunlara yönelik niteliksel bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (49), 171-188.

Turan, S. Ü. (2022). Bakıcı ilanlarına göre ebeveynlerin tercihleri, iş tanımı ve çalışma koşulları açısından bakıcılık. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 31(1), 177-205. doi:10.0000/0000-0003-3900-0369

Ugur, Z., Yıldız, E., & Yüksel Doğan, R. (2023). TÜRKİYE’DE ÇALIŞAN KADINLARIN KÜÇÜK ÇOCUKLARINA  KİM BAKIYOR?. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23(58), 93-128. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.1101779

Vatandaş, N. Ş. (2004). Bebek bakımında aileye öneriler. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 13(6-8).

Yıldız, D. (2008). Doğum sonrası dönemde annelerin bebek bakımı konusunda danışmanlık gereksinimleri ve yaklaşımlar. Gülhane Tıp Dergisi, 50(4), 294-298.