Oyun Ablası

Oyun ablası son zamanlarda oldukça popülerleşen ve yaygın olarak ihtiyaç duyulan bir meslek grubu haline gelmiştir. Oyun ve çocuk ilişkisi, oyunların çocuklar üzerindeki etkileri nedeniyle eğitici ve gelişime katkı sağlayan oyun çeşitleri konusunda uzmanlaşmış kişiler bu meslek grubunu oluşturmaktadır. Kalite İnsan Kaynakları olarak bu yazımızda oyun ablası arayış sürecinizde dikkat etmeniz gerekenleri ve neden bir oyun ablasına ihtiyacınız olduğunu açıklayacağız.

İçindekiler

Oyun Ablası Nedir?

Oyun ablası; gelişim sürecindeki çocukların gelişimine ve eğitimine katkı sağlaması amacıyla oyunlarla süreci destekleyen kişilerin yaptığı meslektir. Oyun ablası çocuk bakıcısı olmamakla beraber birkaç saatli süre ile çocuklarla vakit geçirir.

Oyun ablası genellikle eğitici ve öğretici oyunlar üzerine yoğunlaşır. Çocuğu gözlemleyerek ihtiyacı olan ya da gelişmesi gereken alanlarda oyundan destek alarak süreci yürütür.

Oyun oynamanın çocuklar üzerinde oldukça fazla etkisi vardır. Çocuklar; araba sürmek, bebeklerle oynamaktan daha fazlası ile zihinsel ve bedensel gelişimini geliştirebilir. Bu noktada profesyonel biriyle çalışmak gerekir. Oyun ablası ihtiyacı tam da bu noktada ortaya çıkmıştır.

Oyun Türleri Nelerdir?

Oyun türleri; oyun ablaları ya da profesyonel biri tarafından çocuğun gelişimi açısından ihtiyaç duyulan noktaya odaklanmanızı sağlar. Oyun ablaları; ilgilendikleri çocukların oyun oynama süreçlerini farklı şekillerde yürütebilirler. Oyun türleri; tek başına oyun, seyirci / izleyici oyun, paralel oyun, ilişkisel oyun, işbirliği odaklı oyun şeklinde sıralanabilir.

Tek başına oyun; çocuğun bireysel olarak oynadığı oyun ya da aktivitedir. Resimli kitapları incelemek, tekrar etmeye dayalı dans pratikleri yapmak, lego parçaları birleştirmek, verilen bir konuya yönelik çizim yapmak, kelimeler türetmek gibi tamamen bağımsızlığı içeren oyun türü tek başına oyundur.

Her yaştaki çocuklar için uygundur. Çocuğun bireyselliği açısından fikir verebilir. Örneğin belirtilen bir konu ile ilgili çizim yapmak çocuğun iç dünyası hakkında fikir verebilir. Çocuklardaki olumsuz durumlar, travmalar, konuşamadıkları her şey çoğunlukla çizimler aracılığıyla ortaya çıkmaktadır.

Bir diğer oyun türü ise; seyirci / izleyici oyun türüdür. Bu oyun türünde çocuklar önce izler. Sosyalleşmenin bir parçası olarak oldukça önemlidir. Çocuk öncelikle oynanan oyunu izleyerek; oyuna dahil olma isteği geliştirir.

Örneğin parkta oynayan bir çocuk grubunu izleyen diğer çocuk; o çocuklarla beraber oynamayı isteyecektir. Gözlemledikten sonra oyuna dahil olma ve akabinde oyun içinde ahenk kurabilmeyi pekiştirir.

Paralel oyun türü ise çocuğun eşyalar aracılığıyla oynadığı oyundur. Aslında tek başına oyun ve seyirci oyun türünün birleşimi olarak düşünebiliriz. Bu oyun türünde araba, bebek gibi oyuncaklarla oynayan çocuklar; daha önce gördüğü hareketleri pekiştirir.

İlişkisel oyun ise; oyun içerisinde ilişki kurmaya dayalı oyun türüdür. Örneğin bebeklerle oynayan bir çocuk; diğer bebekleri arkadaş, komşu figürüne sokabilir ve bu sayede ilişki kurar. Tamamen etraftan alınan kodlarla beraber; çocuğun oyuncakları bir statüye soktuğunu görebiliriz.

Son olarak iş birliğine dayalı oyun türü; çocuğun diğer çocuk ya da oyun ablasıyla ortaklaşa oynadığı türdür. İş birliği yapılır, roller tanımlanır, çocuk da bu doğrultuda oyun içerisindeki görev ve sorumluluklarını bilir. Özellikle ileri dönemler için bu oyun türü oldukça önemlidir.

Oyun Ablası Nasıl Olmalıdır?

Oyun ablası nasıl olmalıdır sorusunun cevabı; bu arayışa giren anne babalar tarafından sıklıkla merak edilmektedir. Çocuklarla vakit geçirmek oldukça zorlayıcı bir süreç olabilir. Ancak çocuklar henüz yetişkin bir birey gibi davranamayacağı için sabırlı olmak gereklidir.

Oyun ablası genel olarak; sabırlı, özverili, gözlem yeteneği yüksek, durumları çok yönlü değerlendirebilme gibi özelliklere sahip olmalıdır.

Çocuğun iyi bir şekilde gözlemlenmesi ve oyun esnasında verdiği tepkilerin analiz edilmesi; çocuğun gelişimi için kilit bir noktadır. Örneğin; oyun esnasında bir çizimden anlam çıkarıp çocuğun iç dünyası ile ilgili fikir sahibi olunmazsa çocuğun gelişimi açısından eksik kalan psikolojik bir durum olabilir. Bu nedenle oyun ablası oldukça dikkatli olmalı ve çok yönlü düşünebilmelidir.

Oyun ablasını çocuğunuzun gelişimi için bir basamak olarak görebilirsiniz. Bu nedenle en iyi oyun ablasını bulmanız gerekir. Nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız; alanında uzman ve profesyonel oyun ablaları ile çalışan Kalite İnsan Kaynakları’ndan destek alabilirsiniz.

Oyun Ablası Arıyorum

Oyun ablaları, çoğunlukla işte olan ebeveynlerin çocuklarına yabancı dil, satranç, okul öncesi eğitim gibi konularda yardımcı olan kişilerdir. Genellikle çocukların oyun oynamasını teşvik ederler ve yabancı dil öğrenmelerine destek olurlar. Oyun ablaları genellikle çocukların oyun oynamasına ve yabancı dil öğrenmesine yardımcı olur. Çocukların gelişiminde, büyüklerin davranışlarına örnek alması ve uygulaması önemlidir. Özellikle çalışan anneler için, çocukların gelişimine katkı sunmak ve doğru yönlendirmelerde bulunmak zor olabilir.

Bu nedenle, oyun ablası mesleği son yıllarda popüler hale gelmiştir. Oyun ablası, çocuklarla vakit geçirerek onların gelişimine pozitif katkı sağlar ve anne babaların iş yükünü hafifletir. Bu sayede, çocukların merak, gözlemleme ve uygulama gibi pratiklerini doğru kanalize ederek pozitif bir gelişim sağlanabilir.

Oyun ablalığı, üniversite mezunu veya hala öğrenci olan bireyler tarafından genellikle yarı zamanlı bir iştir. Bu kişiler, kendilerini sürekli olarak geliştirmiş ve bu gelişimi çocuklar üzerinde olumlu bir etki yaratmak için kullanmışlardır. Oyun ablaları, hem arkadaş hem de eğitmen rollerini üstlenirler. İngilizce, müzik, resim veya diğer yeteneklerin geliştirildiği alanlarda çocuklara rehberlik ederler. Ayrıca, çocukların sosyal beceriler kazanmalarına ve yabancılarla etkili iletişim kurabilmelerine yardımcı olurlar.

Anne-babalar için çocuklarının iyi bir eğitim almasını sağlamak ve onların gelişimini desteklemek her zaman öncelikli bir görevdir. Modern yaşamın beraberinde getirdiği yoğun iş temposu ve diğer sorumluluklar, bu görevi zaman zaman zorlu hale getirebilmektedir. İşte tam bu noktada “oyun ablaları” devreye giriyor. Oyun ablası, çocuklarla vakit geçirerek onların gelişimine olumlu bir katkı sağlar ve aynı zamanda anne-babaların iş yükünü hafifletir.

Neden Oyun Ablası Gereklidir?

Çocukların, bebeklik sürecinden sonra oyunlar ile iç içe olduğunu görebiliriz. Günümüzde çocukların teknolojiye oldukça kolay ulaşabildiğini düşünürsek; teknolojinin zararlı noktalarından uzaklaşıp fiziki oyunlara yönelmeleri gerekir.

Çocuklar gelişimsel özellikleri bakımından belli bir döneme kadar kendilerini kavramlarla ve sözel olarak ifade etmekte güçlük yaşarlar. İşte bu dönemlerde oyun çocuğun kendini ifade etme yolu olarak değerlendirilmelidir. Çünkü oyun çocuğun doğal dilidir (Axline, 1981; Kottman; 2011).

Çalışan ya da vakti olmayan anne babalar çocuklarıyla oyun oynarken kısıtlı bir zamana sahip olabilir. Öte yandan doğru oyun tercihleri yapamayabilir. Çocukların oyun oynamaya ihtiyacı vardır. Tam da bu noktada neden oyun ablası gereklidir sorusunun cevabını bulabiliriz. Oyun oynayarak oluşan sağlıklı ve güvenli bağlanma çocukların güvenli sınırlar içinde kendi otantiklikleriyle dünyayı keşfetmelerini sağlamaktadır (VanFleet ve diğerleri, 2010).

Oyun zamanı doldurmak için zihnin boşaltıldığı bir süreç ya da işten geri kalan zamanın dinlenme aktivitesi değildir aksine başarısızlık ya da olumsuz sonuçlara ulaşmaktan duyulan korkudan uzaklaşarak yapmak, düşünmek ve hissetmenin kendiliğinden ve etkin bir şekilde ortaya çıkmasının güzelliğini içeren bir süreçtir. (Kiye, S., & Yalçın, İ. ,2021)

Oyun, çocukların hayatının hatırı sayılır bir bölümünü kapladığı için önemli bir süreç olarak ele alınmakta ve bu önemli etkinlik çocuğun hayatında pek çok gelişimsel amaca hizmet etmektedir. (Kiye, S., & Yalçın, İ. ,2021)

Çocuk gelişiminde oyunlar; özellikle zihinsel ve bedensel gelişime yönelik oyunlar yadsınamayacak kadar önemli bir yer tutar. Kimi çocuklar oyunlar aracılığıyla gelişim gösterir, kimi çocuklar oyunlar aracılığıyla sıkıntılarını ya da duygularını dile getirir. Çocukların en yüksek düzeyde fayda sağlayabileceği süreçler oluşturmak için sözü edilen alanlarda en uygun oyunların belirlenmesinin katkı sağlayacağı anlaşılmaktadır (McMahon, 1992).

Çocuklar duygularını ifade edebilmelerinin sonucunda psikolojik olarak olgunlaşmakta ve böylece kişiliğe yönelik özelliklerini fark edebilmektedir (Axline, 1981).

Oyun oynamak, oyunlarla gelişmek; çocukların sosyal yaşamda aktif olabilmesinin, fiziksel ve mental olarak sağlıklı kalabilmesinin ve mutlu olabilmesinin bir yolu olarak görülür. Çocuğun ihtiyacına ya da ilgi alanına göre seçilen oyun, çocukların her açıdan olumlu yönde gelişimine yardımcı olur. Çocukların gerçekten iyi bir bedensel ve zihinsel sağlığa sahip olabilmek ve sosyal becerilerini öğrenmek için; oyun ablaları gibi eğitimli kişiler tarafından yönlendirilen oyun çeşitlerine ihtiyacı vardır.

Oyun Ablalarının Görevi

Yazımızın bu kısmına kadar açıkladığımız gibi; oyun, çocuklar için gelişim sürecinin önemli bir parçasıdır. Oyun ablaları bu gelişim sürecinde çocuğu doğru bir şekilde anlayıp yönlendirerek; diğer dönemler için sağlıklı olabileceği birey haline hazırlamaktadır.

Oyun ablalarının görevi oyun oynanan süre ile sınırlıdır. Seçtiği oyunlar ile; el becerisi, zeka gelişimi, kondisyon ve hatta konuşma becerileri gibi pek çok alana hizmet etmektedir. Bu durum tamamen çocuğun oyun ile karşılayabileceği ihtiyaçlarına yöneliktir.

Örneğin; çocukta konuşma bozukluğu gibi bir durum var ise oyun ablası ile geçirilen vakitte bu probleme yönelik aktiviteler yapılmalıdır. Bir diğer örnek ise eğer çocuk içe kapanık, sosyal becerileri zayıf bir haldeyse; o zaman da bu probleme yönelik bir oyun süreci geçirilir.

Oyun ablaları aracılığıyla oyunlarla büyüyen çocuklar; kendinden emin, sorumluluk bilincine sahip, etkileşimi yüksek, sosyal becerileri gelişmiş, zorlu durumlarla başa çıkabilen ya da sorunlar karşısında çözümleyici durabilen karakter özelliklerine sahip olabilir.

Oyun yoluyla hem fiziksel hem zihinsel hem de sosyal ilişkilerin sağlığı geliştirilebilir. Çocuklar oyun sayesinde dinleme, anlama, olayları değerlendirebilme yeteneğine sahip olur. Bu da birey olabilmek için önemli bir gelişim sürecidir.

Oyunlar çocuklar için kimi durumlarda bir nevi terapi olarak görülür. Terapistler sıklıkla çocukla iletişim kurabilmek adına oyunlarla konuşmayı bir arada kullanabilmektedirler (Kottman ve MeanyWalen, 2016).

Oyunda, çocuğun yaptıkları ve söylediklerinin çoğu, çocuğun dünyasındaki ilişkiler ve durumlar hakkında sembolik, mecazi bir betimleme gibi değerlendirilebilir ve bu betimleme çocuğun iletişim biçimini göstermektedir. Çocukların alıcı dilleri ifade edici dillerine göre çoğunlukla daha hızlı gelişmekte ve yaşadıklarını nasıl sözelleştirebileceklerini, sözcüklere dökebileceklerini bilemeseler bile kavramları anlayabilmektedirler. (Kiye, S., & Yalçın, İ. ,2021)

Elbette, böyle durumlarda oyun ablaları ve terapistler eş zamanlı çalışmalıdır. Kalite İnsan Kaynakları oyun ablası arama sürecinizde; alanında uzmanlaşmış ve ihtiyacınıza yönelik oyun ablası bulmanıza profesyonel destek verecektir. İhtiyaca yönelik oyun türleri ile çocuğunuzun gelişimine katkıda bulunmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

KAYNAKÇA

Ayna, Y. E. (2017). ÇOCUK MERKEZLİ OYUN TERAPİSİ İLE DENEYİMSEL OYUN TERAPİSİNİN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK İNCELENMESİ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(19), 212-220.

Özdoğan, B. (2019). ÇOCUKTA OYUN TERAPİSİ. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 20(1), 69-86. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001056

Kiye, S., & Yalçın, İ. (2021). Oyun Terapisi ve Oyun Terapisinin Gruplarda Kullanımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi(51), 287-303. https://doi.org/10.53444/deubefd.836043