Babanın Çocuğun Gelişimindeki Etkileri Nelerdir?
Bilindiği üzere çocuğun gelişiminde en etkili rolün annede olduğu varsayılır. Ancak günümüzde yapılan araştırmalar neticesinde anne kadar babanın da çocuğun gelişiminde oldukça etkili bir rolü olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sebeple çocuğun anne ile kurduğu ilişki kadar babası ile kurduğu ilişki de bir okadar önemlidir. Çoğunlukla baba ile yetersiz ve yanlış ilişki kuran çocuklarda sosyal anlamda eksiklikler, iletişim bozuklukları, özgüven eksikliği vb. gibi sorunlar gözlemlenir.
Annelerin çocuk yetiştirme konusunda daha fazla ön planda olması, çocuğun gelişimini etkileyen tek ilişkinin anne ile çocuk arasında olan ilişki olduğu yanılgısını bizlere kabul ettirmektedir. Günümüzde değişen hayat şartları doğrultusunda çalışan anne sayısı giderek artmakta, aileler çocuk yetiştirme konusunda daha fazla bilinçlenmekte, sorumluluklar anne-baba arasında eşit şekilde bölüşülmekte ve bu algı yavaş yavaş bu şekilde kırılmaktadır. Bebeğin anne ile ilişkisinde öğrendiği ve geliştirdiği şeyler ile baba ile ilişkisinde öğrendikleri birbirinden farklıdır ve hepsi de çocuğun karakterini, kimliğini, yeteneklerini, kişilik özelliklerini oluşturan yapı taşlarıdır.
Şimdi hep birlikte sağlıklı bir baba-çocuk ilişkisinin çocuğun gelişiminde hangi noktaları nasıl etkilediğine bir göz atalım…
- Çocuğun baba ile sağladığı etkileşim ve iletişim en birincil olarak çocuğun sosyal yaşam kavramını ve algısını oluşturmaya yardımcı olur. Çocuk babasından toplumsal değerleri, kuralları, kurallara uymayı – uymadığı zaman karşılaşabileceği sonuçları, paylaşımı, sorun çözümlemeyi öğreniyor.
- Psikanalitik kuramcılara göre kız çocuklar anne ile özdeşleşirken, erkek çocuklar da baba ile özdeşleşirler. Bu çocuklar açısından oldukça sağlıklı bir süreçtir. Bu aşamada özdeşleşmede çocuğun zihninde anne ya da baba ile bir bütün olduğu algısı oluşur. Bu noktada babanın rol model olarak çocuğu yönlendirmesi, bu evrede çocuğun takılmadan sağlıklı bir cinsel kimlik kazanmasına olanak sağlar.
- Son dönemde yapılan araştırmalar sonucunda babası ile sağlıklı ilişki kuran, birlikte daha uzun süre vakit geçiren çocukların daha yüksek zeka seviyelerine sahip olduğu gözlemlenmektedir. Bunun sebebi ise babanın sosyal çevrenin temsilcisi olması ve bunun birlikte çocuğa aynı anda birden fazla beceri kazandırmasıdır.
- Babası ile sağlıklı bir iletişim halinde olan çocuklar babayı bir otorite figürü olarak algılamanın yanında onları oldukça güçlü, yıkılmaz, dayanıklı, sağlam bir figür olarak algılıyor. Bu da çocukta “ Her ne olursa olsun babam burada ve benim zarar görmeme asla izin vermez.” algısını oluşturuyor. Bu sebeple çocuk edindiği bu güven duygusu ile bir özgüven geliştiriyor. Bu durumda babası ile sağlıklı bağlar kurmuş bir çocuğun özgüveni de oldukça yüksek oluyor.
- Arada oluşan güvenilir bağ, sağlıklı ilişki ve beraber geçirilen kaliteli zaman. İşte tüm bunlar çocuğun babası ile arasında olması gereken doğru bağlanma şeklidir. Bu sağlandığı zaman da çocuğun doğru bir şekilde ruhsal gelişim sağlamasına olanak sağlanıyor. Çocuk kendini daha güçlü, daha özgüvenli hissediyor. Bu da ruhsal anlamda aldığı her darbede daha dayanıklı ve daha güçlü durmasına sebep oluyor.
Yukarda da belirtmiş olduğum gibi çocuk ile babanın ilişkisi sanılanın aksine aslında çocuğun gelişiminde oldukça büyük bir yer kaplamaktadır. Anne ile kurulan ilk ilişkiden sonra babanın gelişi ve ilişkiye dahil oluşu aslında çocuğun dışarıda bir de sosyal hayat ve başka insanlar olduğu algısının gelişmesine olanak sağlar. Annelerin yaptığı en büyük hatalardan biri çocuğun tüm bakımını ve gelişim sürecini kendi başına üstlenmeye çalışmaktır. Oysa bu sağlıklı bir ebeveynlik methodu değildir. Bu sebeple sevgili anneler, çocuğunuz büyürken kendiniz kadar eşinize de bu yolculukta yer ayırın. Çocuğunuzun sağlıklı ruhsal gelişimi açısından babası ile olan ilişkisinin oldukça büyük bir önem taşıdığını asla unutmayın!
