Mobbing Nedir
Mobbing, en basit haliyle kişilerin iş yerinde uğradıkları psikolojik taciz olarak adlandırılabilir. Günümüzde çalışanlar için en zorlu durumlardan biri olan mobbing, sözel taciz ve şiddet, aşağılama, dalga geçme, küçümseme, mutsuz etme, dışlama, özgüvene zarar verme, motivasyonu düşürme gibi davranışları içermektedir. İş yerinde bir veya birkaç kişinin bir araya gelerek kişinin üzerinde baskı yaratmaya çalışması ve yıldırmak için uğraşması şeklinde de tanımlanabilir. Burada yapılmak istenen kişinin özgüvenini kırarak ve aşağılayarak işi bırakmasını ve pes etmesini sağlamaktır.
Mobbing hakkında bilmeniz gerekenler nelerdir?
- Mobbing kişiye yapabileceğinden çok daha fazla iş yükü yüklemek, kişiyi şirket içindeki sosyal ortamdan dışlamak, mesleki yeterliliğini sorgulamasına neden olarak özgüven sorunları yaşatmak şeklinde görülebilir.
- Mobbing’in düşey, yatay ve dikey taciz şekilleri bulunmaktadır. Düşey mobbing, üst düzey çalışanların astlarına uyguladıkları taciz şeklidir. Yatay mobbing, benzer pozisyonlarda çalışan kişiler arasında gerçekleşen taciz şeklidir. Dikey mobbing ise, çalışanların yöneticilerine karşı uyguladıkları psikolojik tacizdir.
- Çalışma hayatının temel sorunlarından biri haline gelen mobbing, kişinin hayatını pek çok yönden etkilemektedir. Hem psikolojik hem fizyolojik hem de sosyal etkileri bulunmaktadır.
- Kişinin meslek bütünlüğünün ve başarısının zarar görmesine neden olacağı gibi depresyon, uykusuzluk, panik atak, yüksek tansiyon gibi fiziksel rahatsızlıklara da neden olabilir.
- Yapılan hukuksal yenilikler ile günümüzde mobbing ile ilgili önlemler almak ya da psikolojik tacize uğradığında bununla ilgili işlemler yapmak mümkün hale gelmiştir. Mobbing hem tespit edilebilir hem de şikayet edilerek yardım alınabilir bir durum halini almıştır.
- Hukuksal anlamda mobbing’e uğrayan kişinin sahip olduğu haklardan bazıları; kendisine psikolojik tacizde bulunan yöneticiyi ya da iş arkadaşını dava etme ve tazminat isteme hakkı, kötü niyet tazminatı isteme hakkı, iş sözleşmesini haklı nedene dayanarak feshedebilme hakkı şeklindedir.
Mobbing’e uğradığınız zaman neler yapabilirsiniz?
- Çalıştığınız kurumun yetkilileri ile yaşadığınız durumu paylaşmanız öncelikli olarak yapılması gerekenler arasındadır. Onlara açık bir şekilde içinde bulunduğunuz durumu ve hissettiklerinizi anlatmalısınız.
- Psikolojik tacizi gerçekleştiren kişiye karşı açık ve net bir uyarıda bulunmalısınız. Yaptığı davranışı durdurması gerektiğini dile getirmeli ve konu ile ilgili bilgi sahibi olan bir tanık bulmalısınız.
- Yaşadığınız her olayı, sözel olarak yapılan her tacizi, verilen gereksiz her iş yükünü ve tacize dair önemli olan her noktayı yazılı olarak not almalısınız.
- Gerekli ve ilerlemiş durumlarda bir psikologdan ya da psikiyatri uzmanından durumdan etkilenmenizle ilgili olarak yazılı bir rapor istemeniz faydalı olacaktır.
- İş yerinde güvendiğiniz ya da yakın olduğunuz arkadaşlarınız ile içinde olduğunuz durumu paylaşabilirsiniz. Böylece aynı sorunu yaşayan kişiler var ise toplu halde şikayette bulunmak etkili olacaktır.
- Size mobbing uygulayan kişiyi mutlaka onun bir üstünde olan bir yetkiliye şikayet edin ve durumu anlatın. Örneğin, tacizi gerçekleştiren kişi yöneticiniz ise yönetim kuruluna ya da insan kaynaklarına şikayette bulunmanız doğru olacaktır.