ALS Hastalığı

ALS HASTALIĞI HAKKINDA MERAK ETTİKLERİNİZ

Amiyotrofik lateral skleroz yani halk arasında kısaltma adı ile bilinen ALS hastalığı motor ve merkezi sinir sistemine etki eden bir hastalıktır. Çoğumuzun hastalığa sahip ünlü kişiler sayesinde duyduğu ancak çokta bilgi sahibi olmadığımız bu hastalık, günümüzde artık her yüz bin kişiden ortalama 4 ile 5 kişide gözlemleniyor. Hastalık her ne kadar sinirlerdeki bozulma ile ilgili olsa da aslında tamamen vücudun kas sistemini etkilemektedir. Motor sinirlere etki eden bu hastalık, kas hareketlerini engelliyor. Belirtileri ise her hastada farklılık gösterse de bu hastalık öncelikli olarak el ya da kollarda güçsüzlük ile başlayıp tüm vücuda etki ediyor.

Peki, ALS hastalığının belirtileri nelerdir?

• Kol ve bacaklarda meydana gelen güç kaybı
• Kaslarda meydana gelen ani kasılmalar ve kramplar
• Sürekli olarak takılmak, ayak sürümek, yürüme güçlüğü çekmek
• Yutkunma, konuşma ve yeme zorluğu yaşamak
• Şiddetli kas ağrıları
• Çok basit aktivitelerde bile örneğin düğme iliklemek, çatal-bıçak tutmak, kalem tutmak vb. zorlanmak, güçsüz hissetmek
• Ani bir şekilde ortaya çıkan ve kontrol edilemeyen duygu değişimleri, gülme ve ağlama halleri

Yukarıdaki bir ya da birkaç belirtiyi kendinizde gözlemliyorsanız mutlaka bir uzmana danışmalı ve durumunuzu takip etmelisiniz. ALS hastalığı genel olarak dünyanın her yerinde gözlemlenebilen rahatsızlıktır. Ancak yapılan araştırmalar göstermektedir ki, özellikle 50 yaş ve üzeri bireylerde hastalık başlangıcı görülmektedir.

ALS hastalığı hakkında bilmeniz gerekenler ve merak ettikleriniz:

1. ALS hastalığı genel olarak bakıldığında ve yapılan araştırmalar doğrultusunda yalnız %10’luk bir ilişki genetikle bağlantılı bulunmuştur. Yani ALS kalıtımsal bir rahatsızlık değildir.
2. ALS hastalığına sebep olan pek çok faktör bulunmaktadır. Bunlar çevresel, biyolojik, fiziksel alt yapılara sahiptir.
3. Motor sinirlerdeki yıpranmada maruz kalınan kimyasalların da etkisi olduğu gözlemlenmiştir. Örneğin, kullandığınız diş macunundan tutunda sıktığınız deodoranta kadar pek çok kimyasal madde içeren ürün sinir sistemi deformasyonu için risk taşımaktadır.
4. Hastalık kesinlikle bulaşıcı değildir.
5. Hastalığın seyri sırasında öncelikle kollarda ve bacaklarda güç kaybı yaşanıyor. Daha sonra yeme ve konuşma zorluğu, yürüme güçlükleri şeklinde tüm vücut kaslarına yayılıyor. Ancak incelenen çoğu vakada hastalığın duyu ile ilgili olan sistemini, bağırsak kontrolünü ve zekayı etkilemediği görülmüştür.
6. ALS hastalığı ile ilgili olarak ortaya konan herhangi bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Fakat günümüzde geldiğimiz noktada, ALS hastalarına uygulanan destek tedaviler bulunmaktadır. Bu tedaviler, hastanın yaşam kalitesini arttırmaktadır.
7. Hastalık sürecinde, diğer tüm hastalıklarda da olduğu gibi erken teşhis büyük önem taşımaktadır. Erken teşhis, destek tedavisine de erken başlamayı mümkün kıldığı için hastanın bundan maksimum fayda almasını da sağlıyor.
8. ALS hastalarına biçilen yaşam süresi ortalama olarak 5–6 yıl olarak belirlenmiş olsa da günümüzdeki hastaların çoğu destek tedavileri iyi bir şekilde sağlandığında 10 yıl ve üzerinde yaşamlarını devam ettirebiliyor.
9. ALS hastalığının etki ettiği ve etmediği kaslar incelenmiştir. Göz kasları, kalp kası, cilt işlevleri hastalığın seyrinden etkilenmez.
10. ALS hastalarına evde bakım ve destek ortamı sağlandığı takdirde hem sosyal hayattan kopmadan hem de sağlık anlamında riskleri ortadan kaldırarak yaşamlarını sürdürmeleri mümkün hale geliyor. Bu anlamda evde bakım hizmeti sağlayan profesyonel hemşirelerden ve hasta bakıcılardan destek almak hem sizin hem de bakımını sağladığınız hasta yakınınızın hayatını oldukça kolaylaştıracaktır.

Hepinize sağlık dolu günler dilerim…