Epilepsi Hastalığı Hakkında Merak Ettikleriniz
Halk arasında Sara krizi olarak bilinen Epilepsi hastalığı, beyinde bulunan hücrelerin aşırı uyarılması sebebi ile vücutta kasılmalara, bayılmaya, bilinç kaybına, idrar kaçırmaya, ellerde ve kollarda istemsiz kasılmalara ve atmaya sebep olan bir rahatsızlıktır. Epilepsi, yaşamın farklı döneminde görülebilen türlere sahip. Bebeklikte, çocuklukta, yetişkinlikte ya da yaşlılıkta görülen farklı çeşitlere sahip bir rahatsızlık. Yapılan araştırmalara göre, toplumumuzda epilepsi hastalığına sahip olan kişi sayısı oldukça yüksek. Ancak genel toplum yargıları sebebi ile bu rahatsızlık bir hastalıktan çok kusur olarak görülmekte ve çoğu hasta tarafından gizlenmektedir.
Oysa sanılanın aksine Epilepsi, erken teşhis, doğru tanı ve tedavi ile genellikle tedavisi mümkün bir hastalıktır. Başlangıç düzeyinde olan ve aşırı direnç göstermeyen hastalar düzenli ilaç kullanımı ve tedavi ile ortalama 2 ile 5 yıl arasında normal yaşamlarına dönebilmektedir.
Epilepsi (Sara Krizi) hakkında bilmeniz gerekenler işte şöyle:
- Epilepsinin temel sebebi olan beyindeki hücrelerde gerçekleşen uyarı bozukluğu beyinin yalnızca belirli bir bölgesinde olabildiği gibi tamamında da gerçekleşebiliyor.
- Aşırı uyarının beyinde gerçekleştiği bölgeye göre nöbetin şiddeti ve şekli de farklılık gösterir. Örneğin, bir nöbet geçiren hastanın ağzından köpükler gelirken, diğer bir hastanın ise yalnızca kollarında istemsiz kasılmalar meydana gelebilir. Hatta kimi hastalarda yalnızca duygusal açıdan ani değişimler yaşamak şeklinde de kriz ortaya çıkabilir.
- Epilepsi hastalığına sahip olduğu düşünülen hastalara mutlaka beyin MR’ı ve ya beyin tomografisi çekilir ve hastanın tanısı bu kontrollerin neticesinde netlik kazanır.
- Epilepsi nöbetinin yaklaşık 30’dan fazla çeşidi ve buna bağlı olarakta 100’ün üzerinde belirtisi bulunmaktadır.
- Genel olarak, bilinç kaybı yaşıyorsanız, vücudunuzda özellikle kol ve ellerinizde istemsiz kasılmalarınız varsa, ışık patlamaları, aşırı düzeyde baş dönmeleri ve vücudunuzun çeşitli bölgelerinde karıncalanmalar yaşıyorsanız bunlar genele yayılan epilepsi belirtileridir ve mutlaka bir doktora başvurmalısınız.
- Epilepsi hastalığının asıl sebebi beyindeki sinir hücreleri arasındaki iletişim bozukluğudur. Bunun haricinde ise genetik faktörler, kafa travmaları, bulaşıcı hastalıklar, doğum öncesi rahatsızlıklar, gelişime bağlı bozukluklar da epilepsiyi ortaya çıkaran sebepler arasındadır.
- Epilepsi krizlerinin sıklığı ve geliş zamanı kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Ancak yapılan araştırmalar sonucunda, kişilerin dikkatlerinin dağınık olduğu ve yorgun oldukları zamanlarda kriz geçirmeye daha yatkın oldukları fark edilmiştir.
- Yorgunluk dışında görülen hastalığın diğer tetikleyicileri ise; uyku eksikliği, stres, yetersiz ve düzensiz beslenme, aşırı alkol tüketimi, uyarıcı ve uyuşturucu madde kullanımı, düşük kan şekeri, aşırı gürültülü sesli yani fazlaca uyaran bulunan ortamlar, ateşli hastalıklardır.
Nöbet geçiren kişiye nasıl davranmalısınız?
- Nöbetin ne zaman geleceği belli değildir. Ancak nöbet geçiren birinin yanındaysanız hastanın nöbeti sona erene kadar yanında bekleyin. Hastanın bilinci yerinde değilse bilinci yerine gelene kadar bekleyin.
- Krizler sırasında nöbetin süresi önemlidir. Eğer hastanız 5 dakikadan uzun süredir nöbet geçiriyorsa mutlaka ambulansı arayın!
- Hasta yakını olarak sakin kalmaya ve hastanız için en uygun ortamı oluşturmaya özen gösterin.
- Nöbet sırasında hasta nefesini tutabilir. Bu sebeple hastaya rahat nefes alabileceği bir ortam yaratın.
- İstemsiz kasılmalar sırasında hasta bilinci yerinde olmadığı için kendine zarar verebilir. Bunu önlemek adına önlemler alın.
- En önemli noktalardan biri de nöbet geçiren hastanın hareketlerini engellemeyin. Bu hastanın kriz süresini kısaltmayacağı gibi ona zarar verecektir.
- Hasta nöbet sırasında dişlerini sıkıyorsa açmaya çalışmayın. Ağız yolu ile su veya başka bir şey vermeyin. Bu hastanın nefes alışını daha da zorlaştıracaktır.
